أَحْكَامُ النُّونِ السَّاكِنَةِ وَالتَّنْوِين
HUKUM-HUKUM NUN PAEH SARENG TANWIN ( نْ/ ــًــٍــٌـ )
Hukum nun paeh sareng tanwin aya opat:
1. izhhar (إظهار), 2. idghom (إدغام), 3. iqlab (إقلاب), 4. ikhfa` (إخفاء)
* Qoidahna :
لِلنُّونِ إِنْ تَسْكُنْ وَلِلتَّنْوِينِ * أَرْبَعُ أَحْكَامٍ فَخُذْ تَبْيِينِي
Ari hukum nun paeh rejeung tanwin *
Aya opat hukum anu entos yakin
1. Izhhar (jelas)
Nyaeta dimana-mana aya nun paeh mayunan salah sahiji huruf idzhar kudu maka di baca jelas. Hurufna aya 6 nyaeta :
a. أ contona :مَنْ آمَنَ
b.هـ contona : أَنْهَارٌ
c. ع contona :مِنْ عِلْمٍ
d.ح contona :عَزِيزٌ حَكِيمٌ
e. غ contona :مِنْ غِلٍّ
f. خ contohna: مَنْ خَافَ
* Qoidahna idzhar :
فَالْأَوَّلُ الْإِظْهَارُ قَبْلَ الْأَحْرُفِ * لِلْحَلْقِ سِتٌّ رُتِّبَتْ فَلْتَعْرِفِ
Nukahiji nyaeta idzhar ngarana *
hurufna teh ngan aya genep-genepna
* Qoidahna huruf idzhar :
هَمْزٌ فَهَاءٌ ثُمَّ عَيْنٌ حَاءٌ * مُهْمَلَتَيْنِ ثُمَّ غَيْنٌ خَاءٌ
Hiji hamzah dua Ha katilu ‘ain *
opat Ha kalima kho kagenepna ghin
2. Idghom (ngasupkeun)
Ari idghom eta kabagi 2 : (a) Idghom bighunnah/ma’al gunnah (إدغام بغنة/ مع الغنة), (b) Idghom bilaghunnah (إدغام بلا غنة). Huruf idghom aya 6 nyaeta ي, ر, م, ل, و, ن dikumpulkeun dina pangucapيَرْمَـلُـوْنَ
* Qoidahna idghom
وَالثَّانِي إِدْغَامٌ بِسِتَّةٍ أَتَتْ * فِي يَرْمَلُونَ عِنْدَهُمْ قَدْ ثَبَتَتْ
Nu kadua nyaeta idghom ngarana *
dina lafadz يَرْمَلُوْنَ nu kumpulna
a. Idghom bi ghunnah/ ma’al ghunnah
Nyaeta ngasupkeun sora nun paeh/ tanwin kana salah sahiji huruf idghom bari make dengung. Huruf idghom bigunnah aya 4 nyaeta :(يَنْمُو) ي, ن, م, و
1). ي contohna: مَنْ يَقُولُ
2). ن contohnaمِنْ نُورٍ :
3). م contohna مَاءٍ مَعِينٍ :
4). و contohna مِنْ وَلِيٍّ :
* Qoidahna idghom ma’al gunnah /bigunnah :
لَكِنَّهَا قِسْمَانِ قِسْمٌ يُدْغَمَا * فِيهِ بِغُنَّةٍ بِيَنْمُو عُلِمَا
Tapi idghom kabagi dua bagian *
disebut idghom bigunnah sabagian
b. Idghom bilaa ghunnah
Nyaeta ngasupkeun sora Nun paeh/tanwin kana salah sahiji huruf idghom bilaa gunnah bari teu make dengung. Huruf idghom bilaa gunnah aya 2 nyaeta :
1) ل contohna: مِنْ لَدُنْكَ
2) ر contohnaمِنْ رَبِّهِمْ :
* Qoidahna idghom bilaa gunnah
وَالثَّانِي إِدْغَامٌ بِغَيْرِ غُنَّةْ * فِي اللَّامِ وَالرَّاءْ ثُمَّ كَرِّرَنَّهْ
Kaduana idghom nu teu make gunnah*
Di bacana teu ngahiung sing merenah
CATETAN
Lamun nun paeh nyanghareupan huruf-huruf idghom dina hiji kalimat maka kudu dibaca jelas nun paehna, ieu disebut izhhar wajib, dina Al Qur’an contohna aya opat:
صِنْوَانٌ, قِنْوَانٌ, بُنْيَانٌ, دُنْيَا
3. Iqlab (nukerkeun )
Nyaeta nukeurkeun sora nun paeh/ tanwin kan mim dimana-mana mayunan ba`. Hurufna aya hiji nyaeta ba` (ب) ,contohna:مِنْ بَعْدِ
* Qoidahna iqlab :
وَالثَّالِثُ الْإِقْلَابُ عِنْدَ الْبَاءِ * مِيمًا بِغُنَّةٍ مَعَ الْإِخْفَاءِ
Nu katilu nyaeta iqlab ngarana *
ganti Nun kana Mim dina sorana
4. Ikhfa` (nyamarkeun)
Nyaeta dimana mana aya nun paeh / tanwin mayunan salah sahiji huruf ikhfa` maka dibaca samar. Huruf ikhfa` aya 15 nyaeta:
تَ, ثَ, جَ, دُ, ذٍ # زَ, سَ, شَ,صُ, ضٍ #
طَ, ظَ, فَ, قُ, كٍ
* Qoidah ikhfa` :
وَالرَّابِعُ الْإِخْفَاءُ عِنْدَ الْفَاضِلِ * مِنَ الْحُرُوفِ وَاجِبٌ لِلْفَاضِل
Nu kaopat nyaeta ikhfa` ngarana *
tina huruf-huruf nu wajib punjulna
* Qoidahna jumlah huruf ikhfa` aya 15:
فِي خَمْسَةٍ مِنْ بَعْدِ عَشْرٍ رَمْزُهَا *
فِي كِلْمِ هَذَا الْبَيْتِ قَدْ ضَمَنْتُهَا
Dina lima belas anu dirumuskeun *
di kalimah ieu bet geus dikumpulkeun
* Qoidahna huruf-huruf ikhfa` anu 15:
صِفْ ذَا ثَنَا كَمْ جَادَ شَخْصٌ قَدْ سَمَا *
دُمْ طَيِّبًا زِدْ فِي تُقًى ضَعْ ظَالِمَا
Shod,dal,syin,kaf,jim,sin,qof,tsa dalapana *
dzal,ta,zay,fa,dho,dzo lima belasna
Ikhfa` kabagi 3 :
a. Ikhfa` Aqrob (أقرب)
Nyaeta dimana-mana nun paeh/ tanwin mayunan huruf :
1) ت contohnaمَنْ تَابَ :
2) ط contohnaمَنْ طَالَ :
3) د contohnaمِنْ دُونِ اللهِ :
b. Ikhfa` Ab’ad (أبعد)
Nyaeta dimana-mana aya nun paeh mayunan huruf :
1) ق Contohna:مَنْ قَالَ
2) ك Contohna:مَنْ كَانَ
c. Ikhfa` Autsath (أوسط)
Nyaeta dimana-mana aya nun paeh mayunan huruf:
1) ث contohna قَوۡلًا ثَقِيلًا :
2) جcontohna فَصَبۡرٌ جَمِيلٌ :
3) ذcontohna مَنۡ ذَا الَّذِي :
4) ز contohna مِنۡ زِينَةِ الۡقَوۡمِ :
5) سcontohna الۡإِنۡسَانُ :
6) شcontohna مِنۡ شَيۡءٍ :
7) صcontohna يُنۡصَرُونَ :
8) ضcontohna مَنۡ ضَلَّ :
9) ظcontohna: فَلۡيَنۡظُرۡ
10) فcontohna اِنۡفَطَرَتۡ :
DAFTAR PUSTAKA
As Syeikh Husaini Syeikh Utsman, Haqqut Tilawah, Darul Manaroh, Jeddah, Arab Saudi, 1997 M. / 1418 H. |
As Syeikh Jalaluddin As Suyuthi, Al-Itqon |
As Syeikh Muhammad Mahmud, Hidayatul Mustafid. |
As Syeikh Muhammad Makki Nashr, Nihayatul Qoulil Mufid, Darul Hikmah, Jakarta. |
As Syeikh Sulaiman Al Jamzuri, Tuhfatul Athfal. |
KH. Ahmad Sanusi, Burhanus Syibyan, PP. Assnusiyyah, Cianjur. |
KH. Muhammad Mundzir Nadzir, Tanwirul Qori` Fi Tajwidi Kalamil Bari`, Maktabah Ashriyah, Surabaya. |
__________________________, Wifaqut Tholabah, Maktabah Sa’d bin Nashir bin Nabhan, Surabaya. |
LPTQ Kab. Cianjur, Buku Panduan Kegiatan Sertifikasi Dewan Hakim MTQ/ STQ Tingkat Kabupaten, 2015. |
MPQ PP. Al Falah Ploso Mojo Kediri, Panduan Pengajaran Al Quran, 2011. |
Tidak ada komentar:
Posting Komentar